Bayanlarda son senelerde cinsel istek eksilmesi cinsel gönülsüzlük, cinsel soğukluk, cinsel tiksinti bozukluğu, cinsel uyarılma bozukluğu gibi cinsel işlev problemleri çoğalmaktadır.
Cinsel sıhhat için çok ehemmiyetli olan bu cins problemlerin zamanında tespit edilerek özel cinsel terapilerin uygulanması pek çok problemi önleyebilecektir.
Cinsel Gönülsüzlük Cinsel Soğukluk, Cinsel Tiksinti bozukluğu ve Cinsel Uyarılma Bozukluğu ile alakalı bilgiler ve cinsel rehabilitasyon usulleri bu kısımda ele alınmaktadır.
Bayanlarda Cinsel İşlev Bozuklukları Sınıflandırma DSM-IV tanı kriterlerine göre
1 İstek Bozuklukları
1a Hipoaktif Cinsel İstek Bozuklukları
1b Cinsel Tiksinme Bozukluğu
2 Uyarılma Bozukluğu
3 Orgazm Bozuklukları
4 Cinsel Sızı Bozuklukları
4a Disparoni Cinsel ilişkide sızı
4b Vaginismus
Cinsel istek nedir?
Cinsel istek, bayanlarda ve erkeklerde cinsel partneri ile cinsel ilişkiye girme hevesidir. Cinsel istek, cinsel sıhhat açısından ehemmiyetli bir unsurdur.
Cinsel isteğe partnerle ilişkiye girme hevesi yanında cinsel içerikli düş görme, fantezi kurma, erotik içerikli materyallere ilgi duyma da eşlik etmektedir.
Cinsel tutku işitsel, görsel, kokusal, dokunsal, tatsal algılar neticesinde uyarılabilir. Reelinde vücudu sıhhatli olan ve rastgele bir hormonal problemi olmayan her insanda cinsel istek ve tutkular bulunmaktadır.
CİNSEL GÖNÜLSÜZLÜK Cinsel Soğukluk
Cinsel gönülsüzlük, yeterli cinsel ihtar olmasına karşın bayan veya erkekte cinsel istek dinlenmemesi gidişatı olup “cinsel istek bozuklukları” grubunda yer almaktadır.
Millet arasında bütün karşılığı olmasa da “frijidite” veya “cinsel soğukluk” olarak da adlandırılmaktadır. Millet arasında cinsel güzergahtan soğuk olan bayanlar “frijit” olarak adlandırılmaktadır.
Cinsel gönülsüzlük, uzun süreli cinsel fantezilerin ve cinsel faallikte bulunma isteğinin az olması veya biçiminde de belirlenebilir.
Cinsel gönülsüzlük cinsleri nelerdir?
Cinsel gönülsüzlük, görülme biçimi açısından iki cinslidir:
Primer Cinsel Gönülsüzlük: Cinsel istek gidişatının ergenlik yarıyılından itibaren olmaması.
Sekonder Cinsel Gönülsüzlük: Evvelden cinsel istek meseleyi olmayan bir bireyde daha sonra ortaya çıkan cinsel istek meseleyi biçimindedir.
Bazan de cinsel istek azlığı şahıslarda yoğun iş yaşamı, stres gibi sebeplere bağlı olarak “yarıyılsal” olarak da görülebilmektedir.
Cinsel istek azlığı probleminin görülme sıklığı nedir?
Cinsel isteğin az olması bayanlarda cinsellikle alakalı en yaygın şikayetlerdendir. Cinsel gönülsüzlük cemiyetin % 20’sinde görülen bir cinsel işlev problemidir.
Bayanların takribî % 33’ünün yaşamlarının bir yarıyılında cinsel alaka ya da istek eksilmesiyle karşı karşıya kalacağı varsayım edilmektedir.
Cinsel gönülsüzlük oranları yaşa bağlı olarak çoğalmaktadır; 18-24 yaşları arasındaki bayanların % 32’si cinsel istek azlığından etkilenirken bu oran 30-34 yaş grubunda % 29.5 ve 35-39 yaş grubunda % 37.6’dır.
Cinsel istek neye bağlıdır?
Cinsel istek, yalnızca psikolojik bir gidişat gibi görünse de sıklıkla hormonal balanssızlık ya da rehabilitasyon gibi fiziksel gidişatlardan da etkilenmektedir.
İsteğin olması muhtelif etkenlere bağlıdır. Bunlar: Biyolojik içgüdü, yeterli özgüven self esteem, cinsellikle alakalı evvelki tecrübelerin pozitif olması, uygun bir cinsel eşin olması, beraber olunan birey ile cinsellik dışındaki alanlarda da iyi bir ilişkinin olması gibi. Bu alanların rastgele birinde mesele olması cinsel isteğin eksilmesi ile sonuçlanabilir.
Frijidite, hem fiziksel hem de psikolojik meselelere bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Cinsel gönülsüzlükte fiziksel ve psikolojik etkenler yer almaktadır. Cinsel gönülsüzlüğün % 1’i fiziksel, % 99’u psikolojik sebeplere bağlıdır.
Cinsel Gönülsüzlükte Fiziksel Etkenler
Cinsel gönülsüzlükte rol oynayan fiziksel etkenler:
İhtiyarlama ve menopoz
Kullanılan bazı ilaçlar doğum hakimiyet hapları, antidepresanlar, kortizon kapsayan ilaçlar gibi
Burada paradoks gibi görünen bir nokta şudur: Bunalım şahıslarda cinsel gönülsüzlüğün ana sebeplerinden birisi olmasına karşın, bunalım rehabilitasyonunda kullanılan ilaçların antidepresanların tamamına yakını da cinsel istesizliği çoğaldırmaktadır. Ancak yeniden de kar/hasar oranı düşünülerek bu ilaçların kullanılması elzem olabilir.
• Alkolizm
• Böbrek, karaciğer ve kalp yetmezliği
• Tiroid hastalıkları hipotiroidi
• Kronik hastalıklar Şeker hastalığı ve Yüksek tansiyon gibi
• Nörolojik problemler Multipl skleroz, Parkinson gibi
• Operasyonla rahimin alınması histerektomi harekâtları
• Hormonal balanssızlıklar
• İlişkide sızı sezme disparoni
Genital uzuvlardaki cerahatler, rahimin ters dönüklüğü retrovert uterus, endometriosis gibi sebeplere bağlı olarak sızılı cinsel ilişki olması disparoni kadının cinsel gönülsüzlüğüne neden olabilir. Aynı biçimde menopozda ortaya çıkan estrojen beceriksizliğine bağlı vajinal kuruluk ve ürogenital atrofiler de gönülsüzlük nedenidir.
Cinsel Gönülsüzlükte Psikolojik Etkenler
Cinsel gönülsüzlükte rol oynayan psikolojik etkenler:
• Fazla stres
• Şahıslar arası ilişkilerdeki meseleler Bağlantı problemleri
• Konutluluk meseleleri Özellikle eşe karşı saklı hiddet, küskünlük, asabilikler
• Beden biçimi ile alakalı endişeler
• Anksiyete Manevi kasvetler
• Saklı eşcinsellik Latent homoseksualite
• Geçmişde yaşanan taciz, tecavüz, ensest ve cinsel istismarlar Cinsel travmalar
• Bunalım
Bazen bayan ve partnerinin bayan cinsel uzuvlarının yapı ve işlevlerini öğrenmemesi sebebi ile cinsel ilişki evvelinde kadının uyarılması sağlanamamakta, bu gidişattaki bayan da cinsel istek dinlememektedir.
Yeniden, cinsel travma tecavüz ve tacizler, ehemmiyetli hayat hadiseleri ailede birinin vefatı, çocuk doğumu, taşınma gibi ve cinsel ilişki ile bazı negatif hatıraların yerleşmesi gibi gidişatlar da psikolojik nedenler arasındadır.
Bazı gidişatlarda bir kadının cinsel ilişkide bulunması bir kabahat veya günah olarak idrak edilebilmekte, iletişimli olarak cinsel tutku dinlemek kabahatlilik duygusuna neden olabilmektedir.
Cinsel gönülsüzlük problemi genç kızlıktan bu yana olabileceği gibi çoğunlukla banal cinsel işlevi olan bayanda sonradan da ortaya çıkabilir.
Bazen cinsel istek eksilmesi bir ilişkideki bozulmanın bir işareti de olabilir. Hiddetli, fobili ya da aklı dağınık şahıslar genellikle cinsel yakınlık için istek dinlemezler. Cinsellikten uzun vakit uzak kalmak da cinsel güdüyü bastırabilir.
Cinsel Gönülsüzlük Rehabilitasyonu
Cinsel istek bozukluklarında rehabilitasyona başlamadan evvel bir jinekolog tarafından kolay bir jinekolojik tetkik yapılması ehemmiyetlidir. Reelinde tüm cinsel meselelerde öncelikle bir jinekolojik değerlendirmenin ehemmiyeti büyüktür.
Jinekolojik tetkik sırasında kadının cinsel hazzını etkileyebilecek fiziksel nedenler incelenir. Cinsel ilişkide sızıya disparoni neden olabilecek gidişatlar vajinit, vulvar vestibulit belirti, batın operasyonlarına bağlı büyüyen yapışkanlıklar değerlendirilir. Hastanın varsa kronik rahatsızlıkları, nörolojik problemleri, kullandığı ilaçlar dikkate alınır.
Cinsel gönülsüzlük %1 oranla fiziksel sebeplere bağlıdır. Bu cins gidişatlarda jinekolog veya alakalı dal doktoru tarafından sebebe müteveccih rehabilitasyonlar uygulanır.
Daha sonra rastgele bir problem görülmeyen ve cinsel gönülsüzlük problemi psikolojik sebeplere bağlı olduğu düşünülen hastalara cinsel terapi uygulanır.
Cinsel terapi evveli hastadan genel bir cinsel hikaye, aile hikayesi ve geçmişi ile alakalı ayrıntılı bilgiler alınır. Cinsel meseleyi körükleyen şuur altında uyuyan psikodinamikler tespit edilir.
Daha sonra hastalara genel psikolojik vaziyetleri ile alakalı ve cinsellikle alakalı bilgiler verilir. Yanlış ve noksan bilgiler düzenlenir. Cinselliğe “yeni bir bakış açısı” kazandırılır. Aile içi problemleri var ise”aile terapisi” verilir. Tüm cinsel meselelerin çözümünde olduğu gibi bu mevzuda da cinsel terapi veren terapistin deneyimi ve bilgisi son derece ehemmiyetlidir.
Cinsel gönülsüzlük rehabilitasyonunda daha sonra “tavırsal terapi” ismi verilen bir ekip uygulamalara geçilir. Bu biçimde bireyin kendi vücudunu tanıması sağlanır.
Erkek eş ile alakalı bir ekip meseleler erken boşalma, sertleşme meseleyi gibi var ise eş zamanlı olarak bu problemler de rehabilitasyon edilir. Erkek eşe ait cinsel deneyim beceriksizliği var ise yeniden bu mevzuda da dayanak sağlanır.
Bu arada bir jinekolog tarafından cinsel “erojen duyarlı bölgeler” meme uçları, klitoral bölge, kulak etrafı, boyun, bacaklar gibi ve bunların nasıl uyarılacağı çiftlere anlatılır. Bayana çatı adalelerini kasıp hafifletme egzersizleri kegel egzersizleri öğretilerek vajenin daha duyarlı hale gelmesi sağlanır.
Cinsel rehabilitasyonlarda rehabilitasyonun bireyin problemine uygun biçimde “bireyselleştirilmesi” de son derece ehemmiyetlidir.
Cinsel gönülsüzlük, bir cinsel terapist eşliğinde evre evre ve bir ekip konut ödevleri ile aşılmaktadır. Konut ödevlerinin bir kısmı birey tarafından bir kısmı da eş tarafından uygulanmaktadır.
Cinsel gönülsüzlük problemin çözümünde erkek eşin dayanışması, bağlantı, güven ve konut ödevlerinin kumpaslı yapılması ehemmiyetli yer meblağ. Sualin çözümü genelde 6 ile 12 seans arasındasürebilmektedir.
Cinsel rehabilitasyonlarda rahatlama ve hafifleme relaksasyon egzersizleri, masaj, masturbasyon, cinsel birleşme tekniklerinin öğretilmesi ve farklı cinsel pozisyonların anlatılması son derece ehemmiyetlidir.
Rehabilitasyonlarda kullanılan CD, DVD, maket ve smilatörler rehabilitasyonun anlaşılabilmesini basitleştirilir.
CİNSEL TİKSİNTİ BOZUKLUĞU
Cinsel isteğin daha şiddetli bir derecede eksilmesi ve hatta ortadan kalkması vaziyetidir.
Cinsel tiksinti bozukluğu olan fertler cinsel etkinliklerden sakınırlar. Kendilerine cinsel güzergahtan yanaşıldığında fobi, evham ya da iğrenme ifade ederler. Bu gidişat apaçık bir kasvete ve şahıslar arası ilişkilerde güçlüklere neden olur.
Şiddetli derecede cinsel tiksinti bozukluğu olan şahıslarda cinsellikle alakalı gidişatlarda panik hamleye varan meseleler yaşanabilir.
Bu mesele “travma sonrası posttravmatik stres bozukluğu” gibi başka psikolojik meselelerle bir arada da görülebilir. Bu bozukluk tecavüze uğrama ya da çocuklukta istismar gibi cinsel atağa maruz kalınan gidişatlarda, cinsel birleşmenin sızılı olduğu gidişatlarda ya da cinsel güdü ile utanç, kabahatlilik gibi duygular arasında farkında olunmayan bir irtibat olduğunda ortaya çıkabilir.
Bayanlarda Cinsel İsteği Artırmada Kullanılan İlaçlar Cinsel Uyarıcılar
Sualin karışıklığı ve fertlere has oluşu göz önüne alındığında işe yarayan tek bir usulün olamayacağı sarihtir.
İçlerinde sildefanil viagra, cialis, levitra de olmak üzere cinsel uyarılma üzerine tesirli olduğu düşünülen bir grup ilaç hali hazırda incelenmektedir. Bu ilaçların çoğu genital bölgedeki kan akımını artırarak tesirli olmaktadırlar.
Cinsel uyarıcı hormonlar
Hem bayanlar hem de erkeklerde “testosteron hormonu” libido cinsel istek-enerji açısından ehemmiyetli olduğundan cinsel istek eksilmesinin rehabilitasyonunda –tabi ki doktor himayeyi altında- kullanılabilmektedir.
Testosteron rehabilitasyonu ile karaciğer zararı, kalp hastalığı tehlikesinde çoğalış olması gibi yan tesirlerin oluşabileceği de dikkate alınmalıdır.
Yeniden menopoz sonrası yarıyıllarda kullanılabilen bir ekip hormon rehabilitasyonları ile antidepressanlar cinsel istek problemlerinde rehabilitasyon imkânı sunabilmektedir.
“Feromon”ların cinsel istek bozukluklarının rehabilitasyonundaki yeri de giderek daha fazla incelenmektedir.
Cinsel uyarıcı videolar ve filmler
Bunlar dışında eğitim emelli erotik videolar da verimli olabilir. Ancak cinsel tiksinti bozukluğu olanlarda erotik videolar endişeyi artırabileceği için önerilmez.
CİNSEL UYARILMA BOZUKLUĞU
Cinsel uyarılma cinsel yanıt döngüsünün ikinci düzeyidir. Cinsel uyarılmanın kesin olarak psikolojik bir istikameti olsa da aynı zamanda fizyolojik farklılıkların görüldüğü ilk aşamadır.
Cinsel ilişkinin aşamaları ile alakalı bilgiler >>>
Bayanlarda cinsel uyarılma; pelvik bölgeye kan akımının çoğalması, vajenin ıslanma ve genişlemesi, dış genital uzuvların şişmesi ile karakterizedir. Bu farklılıkların altında uyuyan mekanizma çok sarih olmasa da cinsel uyarılma, özerk asap sisteminin uyarılması ile ilişkilidir.
Bayan cinsel uyarılma bozukluğu, cinsel yanıtın genel uyarılma güzergahının ortadan kalkmasıdır. Bu vaziyette bayanlarda vajinal kayganlaşma ya da genişleme olmadığı gibi erotik duyumlar da sezilmez.
Bu vaziyette fiziksel temas tiksindirici gelebilir veya belirli bir noktaya dek temas zevk verebilir. Uyarılma meseleyi olduğunda orgazmla alakalı mesele de olacaktır. Bir araştırmada mutlu bir konutlulukları olan bayanların % 33’ü cinsel uyarılmayı sürdürmede güçlük belirlemişlerdir.
Bu problem, kadının hayatın belirli bir yarıyılında ortaya çıkabilir ya da genç kızlıktan beri hiç yanıt olmayabilir. Sebeplerine gelince;
• Cinsel uyarılma ile alakalı meseleler bazı fiziksel gidişatlar ve hayat yarıyılları ile ilişkili olabilir. Diyabet, sigara kullanımı, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve asap zararları hem bayan hem de erkekte cinsel uyarılmayı negatif etkileyebilir.
• Emziren bayanlarda vajinal ıslanmada eksilme olabilir.
• Menopoz yarıyılında ve sonrasında östrojenin eksilmesi de uyarılmayı güçleştirebilir.
• Bazı ilaçlar da uyarılmayı bozabilir. Misalin antidepresanlar, antihipertansifler ve antihistaminikler bu cins yan tesire sahiptir.
• Bu işlev bozukluğunun en yaygın sebepleri arasında kabahatlilik ve husumet yer almaktadır. Kabahatlilik genellikle cinsel ilişkiden beğenme isteği ile bunu yapmaktan dinlenen fobi arasındaki iç çatışmayı içine alır. Husumet ise sıklıkla eşle ilgilidir.
Bayanda cinsel uyarılmayı artırmaya müteveccih rehabilitasyonlar genital bölgeye kan akımını artırarak ya da ıslanmayı basitleştirerek faallik gösteren mahsuller üzerine sınamalar sürse de bunların pek çoğu henüz deneysel seviyededir.
Bazı kanlanmayı çoğaldırıcı kremlerin cinsel uyarılmayı düzenleyici tesiri de incelenmektedir.
Sempatik asap sistemini uyaran ilaçlar; yohimbin, sildefanil gibi ağızdan kullanılan ilaçlar da incelenmektedir. Bu ilaçlar kan akımını artırarak ya da asap sisteminin bazı kısımlarını uyararak tesir ederler.
Cinsel istek çoğaldırıcı besinler Cinsel istek çoğaldırıcı nebatlar
Bazı gıda maddeleri de hem erkek hem de bayanlarda cinsel istek artırıcı başka bir deyişle “afrodizyak”tesire sahiptir. Cinsel istek artırıcı bu cins besinler ve cinsel istek çoğaldırıcı nebatlar şahısları rehabilitasyon etmek emelinden çok cinsel rehabilitasyona destekledimek emeliyle kullanılabilmektedir.
Cinsel istek çoğaldırıcı afrodizyak besinler arasında deniz mahsulleri balık, kalamar, karides, yengeç, taze meyve ve sebzeler, baharatlar tarçın, keçiboynuzu- harnup, zencefil- ginger, kuruyemişler fındık, ceviz, fıstık gibi ve özel çaylar ginseng root bulunmaktadır.
