· Dostunuzla aynı yaşta, aynı boyda ve kiloda olmanıza karşın ondan daha kilolu mu görünüyorsunuz?,
· Seneler evvel aynı kiloda giydiğiniz giysinin bu yıl içine giremiyor musunuz?
· Kilonuz tartıda hep benzerken giydiğiniz pantolon sizi sıkıyor mu?
· Kilo verdiğinizde kimse sizdeki farklılığı fark etmiyor mu?
· Spora başladığınızdan beri kilonuz aynı olmasına karşın tam giysileriniz size dar mı geliyor?
· Breyinize göre kilonuz bayağı bedellerde çıkıyor fakat istediğiniz giysilere sığamıyor musunuz?
Bu suallere yanıtınız evet ise yanıt bedeninizde ki yağ-adale-su oranlarında saklıdır ve sizinle alakalı tarif, bütün olarak “cılız kilolu” olabilir. Memorial Sağlık Kurumu Beslenme ve Perhiz Bölümü’nden Dyt. Seçil Kenar “bedendeki yağ-adale-su oranının kilo hakimiyeti ile ilişkisi” hakkında bilgiler verdi.
Bedendeki Yağ Ölçüyü Bireye Göre Değişir
Bireylere sorduğunuzda herkesin kendi kilosundan şikayet ettiğini dinleyebilirsiniz: “Benim 5kg/10 kilogram/ 2 kilogram aşırım var, basenlerim geniş veya göbeğim çıkıyor, yağlıyım vs…”. Görünüş izafi bir kavramdır, 80 kilogram olan biri kendini çok kilolu sezebilir fakat bir başkasına göre çok olağandır, peki kilo neye göre değerlendirilir?
Kilonuzu boyunuzun karesine ayrıldığınızda elde edilen sayı 25’in üzerindeyse kilolu, 30’un üzerinde ise obezite olarak kabul edilir; zati böyle bir bedel çıktığında hekim ve diyetisyen hakimiyetinde olmanız gerekir. Fakat bu kıymetin kullanılması bölgesel yağlanma gibi gidişatlarda yeterli olmayabilir; bu noktada beden yağ-adale-su oranlarının ölçülmesi gerekmektedir. Yaş, cinsiyet, egzersiz vaziyeti, irsiyet, harcanan yiyeceklerin çeşidi gibi bir hayli etmen beden yağ-adale ölçüsünü tesirler. Bu vaziyetlere göre bedende olması gereken yağ ölçüyü bireye göre değişmektedir. Misalin; dostunuzla aynı yaşta, aynı boyda ve aynı kilodasınız fakat siz 42 beden giyerken dostunuz 38 beden giyebiliyor. Burada tek fark yağ yüzdelerinizdir; ölçümler yapıldığında sizin yağ surattanız yüzde 34.2, dostunuzunki yüzde 23.8 çıkıyorsa bu demektir ki; dostunuzun beden adale ve su oranı sizden daha fazla, bedeni daha sıkı ve metabolizması daha süratlidir.
“Cılız Kilolu” Kime Denir?
Bedende adale kitlesi ne kadar fazla, yağ ölçüyü o kadar az ise beden o kadar daha sıkı ve fittir, beden olarak daha düşüktür. Bu surattan Beden Kütle İndeksi BKI dışında kesinlikle yağ yüzdesine de bakılmalıdır. BKI 20-25 arasında çıkıyor fakat olması gereken sayılar bireye göre değişir yağ surattanız 20-26 olması gerekirken yüzde 32.4 çıkıyorsa siz cılız kilolusunuz.
Peki kilo vermeden yağ yüzdesini düşürüp bir beden daha düşük giysi giymeyi nasıl muvaffak olacağız? Yapılan araştırmalarda yağ yüzdesinin çoğalışına neden olabilecek yapılan kusurları sıralayalım;
· Eksik protein tüketimi.
· Eksik fiziksel etkinlik.
· Patates kızartması, pasta v.b karbonhidrat ve yağ ölçüleri yüksek yiyecekleri ağırlıklı harcamak.
· Kumpassız yemek saatleri, uzun açlıklar, ana öğünlerin sıçranması.
Başka Bir Deyişle yalnızca perhizde yağ tüketimi çoğalması beden yağ yüzdesi çoğalışına neden olmamaktadır. Öncelikle perhizinizde yeterli ölçüde az yağlı süt-yoğurt kumpaslı harcamalı ve bir öğün kesinlikle et grubu gıda almalı, yeterli protein tüketimi sağlandıktan sonra haftada 3-4 gün Kardiyo ağırlıklı egzersiz ile adale kitlesinin çoğalmasını ve yağ yüzdesinin düşmesini sağlamalısınız. Bunun yanında öğün sıçramama ve 3 ara 3 ana öğün olacak biçimde günde 6 öğün biçiminde perhiz kumpasınızı kurmalı ve 5-6 saati geçen açlık asla vazgeçmemelisiniz.
Sabırlı Olun, Balanslı Beslenin
Burada 2 noktanın da altını çizmek gerekmektedir; yağ yüzdesinin eksilip, adale kitlesinin çoğalması kısa zamanda olacak bir gidişat değildir, sabırlı olmanız ve balanslı-sıhhatli beslenmeniz gerekmektedir. İkinci bir nokta da başladığınız egzersizi bir zaman sonra keserseniz tekerrür bedeniniz daha önceki haline dönecektir, bu surattan her zaman yapabileceğiniz bir egzersiz programı seçiniz ve bunu bir yaşam stili haline getiriniz.
